حمل و نقل کالای مسافری و غیر تجاری
آیا به درستی می‌دانید زمانی که تصمیم به سفر خارجی گرفته و به ایران باز می‌گردید، چه کالاهای همراه مسافر برای شما مجاز بوده و لیست کالاهای همراه مسافر ممنوعه کدامند؟ برای خروج از کشور چه کالاهایی را مجاز به همراه داشتن هستید؟ اگر چند سال مقیم خارج از کشور بوده و اکنون می‌خواهید به ایران بازگردید، چه کالاهایی را می‌توانید همراه خود بیاورید؟ در صورتی که کالای ممنوعه همراه مسافر داشته باشید، چه اتفاقی برای کالا و به لحاظ قانونی برای شما رخ خواهد داد؟ مقررات کالای همراه مسافر چیست و …؟ با توجه به حساسیت این موضوع، اهمیت زیادی دارد که نسبت به آن اطلاعات کاملی داشته باشید.
در ادامه با این مقاله آرتمیس نجارت ( معتبرترین شرکت حمل هوایی در ایران ) همراه باشید تا به ریز در خصوص قوانین و مقررات گمرکی مربوط به کالای همراه مسافر، بخوانیم.
کالای همراه مسافر چیست ؟
لازم است که پیش از هر چیزی به درستی بدانیم کالای همراه مسافر چیست. کالای همراه مسافر، به کالایی گفته می‌شود که در چمدان‌ها، کیف دستی یا به هر شکلی همراه با مسافر در پرواز بوده و هنگام عبور از گیت، مورد بررسی قرار می‌گیرد. به این ترتیب مهم نیست که این کالاها در کیف دستی شما بوده یا به بخش بار هواپیما تحویل می‌دهید، به هر ترتیب هنگام بررسی چمدان‌ها، به عنوان کالای همراه مسافر، در شمار کالاهای مربوط به شما قرار خواهند گرفت. در نظر داشته باشید در این خصوص تفاوت پرواز چارتر و معمولی وجود ندارد.
کالاهای مجاز برای مسافران ورودی + محدودیت‌ها
ماده 138 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی مسافرین ورودی به کشور (واردات کالای همراه مسافر)، فارغ از این که ایرانی یا از اتباع خارجی باشند؛ می‌گوید که حق همراه داشتن و ترخیص کالاهای غیر تجاری را دارند. این در خصوص کالاهای نو در صورتی برقرار خواهد بود که ارزش کالای مجاز همراه مسافر حداکثر 80 دلار بوده و ماهیت غیرشرعی یا غیرقانونی نیز نداشته باشند.
نکته: در نظر داشته باشید که این کالاهای نو نمی‌توانند محصولاتی چون جارو برقی، تلویزیون، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، اجاق گاز، کولر گازی، یخچال فریزر یا رادیو ضبط باشند. (این کالاها اخیرا از فهرست کالاهای مجاز همراه مسافر طبق قوانین گمرکی کشور، حذف شده‌اند.)
از جمله کالاهای همراه مسافر مجاز حین ورود به کشور، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فرش ماشینی
گل مصنوعی
لوازم ورزشی
دوچرخه
سه چرخه
لوازم آرایش
پارچه
ساک و چمدان
لباس
کیف
کفش
مواد غذایی غیرالکلی
لوازم بهداشتی
لوازم کامپیوتری
لوازم تحریر
ظروف
زیورآلات بدلی
در شمار کالاهای مجاز، محدودیت‌هایی چون سقف مجاز کالای همراه مسافر، تعریف شده است که در زیر به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره میکنیم:
همراه داشتن طلا و نقره: در خصوص طلا و نقره به شکل زیورآلات محدودیت به لحاظ تعدادی و وزنی وجود دارد. از هر یک از این طلاجات یا نقره‌جات به شکل زیورآالات، حداکثر 150 گرم به لحاظ وزنی مجاز است. همین طور به لحاظ تعدادی یک عدد انگشتر، یک عدد گردنبند، یک جفت گوشواره و حداکثر شش عدد النگو برای هر فرد مجاز خواهد بود. (برای همراه آوردن بیش از این مقدار، باید از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مجوز لازم را دریافت کنید.)
همراه داشتن حیوانات خانگی: وارد کردن حیوانات خانگی و پرندگان اهلی با داشتن گواهی بهداشت و تائیدیه سازمان دامپزشکی به کشور مجاز خواهد بود.
همراه داشتن دارو: همراه داشتن دارو در قالب استفاده شخصی مجاز است و البته همراه داشتن این داروها، نیازمند ارائه نسخه مربوط به آن می‌باشد.
همراه داشتن سیگار یا تنباکو: مقدار مجاز سیگار همراه مسافر یک باکس سیگار (200 نخ) می‌باشد. همین طور این تعداد مجاز برای سیگار برگ به اندازه 50 عدد خواهد بود. در خصوص تنباکو نیز در حال حاضر، میزان مجاز برای هر مسافر معادل 250 گرم اعلام شده است.
مقدار ارز مجاز همراه مسافر: قوانین گمرکی کالای همراه مسافر می‌گوید، مسافران ورودی می‌توانند تا حداکثر 10 هزار یورو یا ارز معادل آن، همراه داشته باشند. (اخیرا همراه داشتن هر مقدار ارز حین ورود به کشور مجاز اعلام شده است، اما لازم است که برای بیش از این مقدار، اظهارنامه ارزی به یکی از شعبه‌های بانک ملی در مبادی ورودی، ارائه شده و گواهینامه اخذ گردد.)
کالاهای ممنوعه همراه مسافر (در زمان ورود به ایران)
برای مسافرانی که قصد ورود به ایران را دارند، همراه داشتن کالاهای زیر، غیرمجاز اعلام شده است:
کلیه سلاح‌های گرم و سرد
مواد منفجره و محترقه
نشریات دارای محتویات خلاف شئونات اسلامی و ملی
فیلم و عکس مغایر با شئونات اسلامی و ملی
کالاهای عتیقه و دارای هویت فرهنگی (میراث ملی)
مواد مخدر
ابزارآلات قمار و شرط‌بندی
مشروبات الکلی
ابزارآلات رمالی و فالگیری
و دیگر کالاهایی که مغایر با شرع و قانون جمهوری اسلامی ایران باشند.
نکته: در نظر داشته باشید که مواد اولیه و قطعات مربوط به کارگاه‌های تولیدی و واحدهای صنعتی، نمی‌توانند به عنوان کالاهای همراه مسافر، به کشور وارد شوند.
کالای همراه مسافر خروجی
قوانین و مقررات گمرکی کالای همراه مسافر خروجی از کشور کدامند؟ مسافران خروجی که قصد خارج شدن از کشور به مقصد یکی از کشورهای خارجی را دارند نیز در خصوص کالاهای همراه مسافر، با محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی روبرو هستند. لیست کالاهای همراه مسافر و محدودیت‌های مربوط به هر یک را دنبال میکنیم.
محدودیت در خروج ارز
برای مسافران خروجی، امکان همراه داشتن حداکثر 5 هزار یورو در قالب سقف کالای همراه مسافر تعریف شده است. (برای همراه داشتن بیش از این مقدار یورو یا ارز خارجی معادل آن، باید پیشتر اظهارنامه گمرکی خروج کالای همراه مسافر را ارائه کرده و در وب سایت گمرک، ثبت اطلاعات را انجام دهید تا این کار به شکل قانونی انجام پذیرد.)
محدودیت در خروج نقره‌جات
در خصوص ظروف و به طور کلی مصنوعات نقره، حداکثر وزن 3 کیلوگرم را داریم. (خروج سایز فلزات گرانبها از کشور ممنوع است. در خصوص زیورآلات، حداکثر وزن 150 گرم تعیین شده است.)
محدودیت در خروج فرش
برای خروج فرش، حداکثر متراژ 20 متر مربع تعریف شده است. (لازم به ذکر است که شما مجاز به خروج فرش به مقصد کشورهای عراق، عربستان سعودی و سوریه نخواهید بود.)
محدودیت در خروج زعفران
مقدار مجاز زعفران همراه مسافر در سفر خارج از کشور، حداکثر وزن 100 گرم را داریم. (لازم به ذکر است که شما مجاز به خروج زعفران به مقصد کشورهای عراق، عربستان سعودی و سوریه نخواهید بود.)
محدودیت در خروج پسته
همراه داشتن حداکثر 10 کیلوگرم پسته در شکل بار همراه مسافر در سفر خارجی، مجاز اعلام شده است. (لازم به ذکر است که شما مجاز به خروج پسته به مقصد کشورهای عراق، عربستان سعودی و سوریه نخواهید بود.)
محدودیت در خروج خاویار
در صورتی که قصد خارج کردن خاویار به شکل کالاهای همراه مسافر را داشته باشید، تا حداکثر 125 گرم، مجاز خواهد بود.
محدودیت در خروج انواع بذر و نهال: برای خارج کردن بذر و نهال در قالب کالای همراه مسافر، باید پیش از آن مجوزهای لازم از قرنطینه نباتی را دریافت کرده باشید.
کالاهای ممنوعه همراه مسافر خروجی
از جمله کالاهای همراه مسافر خروجی ممنوعه، موارد زیر قابل توجه هستند:
آثار هنری و کتاب ها یا قطعات خوشنویسی شده دارای هویت هنری
سنگ های قیمتی و قدیمی
قرآن مجید بدون داشتن مهر تائید شورای نظارت چاپ و نشر قرآن
ابزار آلات موسیقی دارای ارزش میراث فرهنگی
کالاهای عتیقه
کتاب‌های خطی و چاپ سنگی
فیلم‌های سینمایی 35 میلی متری
فرش‌های دارای ارزش تاریخی و ملی
مواد مخدر و داروهای روانگردان
سکه طلا دارای هویت پشتوانه ارزی در ایران
سرکه یا ترشیجات
تجهیزات نظامی کشور
اسلحه و مهمات
نکته: در صورتی که مسافر خروجی سگ یا گربه به عنوان حیوان خانگی همراه داشته باشد، لازم است که حتما اوراق شناسایی حیوان همراه وی بوده و سگ یا گربه در سبد مخصوص حمل حیوانات قرار داشته باشد، برای اطلاع از نحوه ارسال حیوانات به خارج از کشور کلیک کنید.
مقررات مربوط به کالای همراه مسافران ورودی مقیم خارج از کشور
قوانین کالای همراه مسافر برای مسافران ورودی مقیم خارج از کشور را دنبال میکنیم. در صورتی که شخص ایرانی مقیم خارج از کشور، قصد ورود به ایران را داشته و مدت اقامت وی در خارج از کشور، بیش از یک سال (به صورت حداقل 6 ماه آخر متوالی) باشد، می‌تواند اسباب و اثاثیه خانه (غیر نو) را با خود همراه بیاورد. برای ورود این وسایل، مقررات زیر حاکم خواهند بود:
لازم است که این اسباب و وسایل در فاصله 1 ماه پیش و 9 بعد از ورود شخص ایرانی مقیم خارج از کشور به ایران، به گمرک جمهوری اسلامی ایران رسیده باشند. (طبق مقررات ورود کالای همراه مسافر، خودروی شخصی در این گروه جای نمی‌گیرد.)
این وسایل نباید تجاری بوده و با شرایط اقتصادی و اجتماعی شخص نیز متناسب باشند.
در نهایت در نظر داشته باشید که هر 5 سال یک بار چنین معافیتی برای هر شخص و هر پاسپورت، تعریف می‌شود. با این حساب افراد نمی‌توانند در هر 5 سال، بیش از یک بار از این معافیت گمرکی بهره‌مند شوند.
مقررات گمرکی مربوط به کالاهای همراه مسافر کارگر
قانون ورود کالا یا همراه مسافر (با هویت شغلی کارگری) چه می‌گوید؟ در صورتی که شخص ایرانی یا خارجی که تبعه ایران باشد یا به صورت دائمی به ایران سفر کرده و اقامت دائم ایران را دریافت کرده باشد؛ کالای همراه مسافر شامل ابزار و تجهیزات کار خویش را داشته باشد، می‌تواند آن‌ها را با معافیت کالای همراه مسافر گمرکی به کشور وارد کند. در نظر داشته باشید که این تجهیزات نمی‌تواند شامل ماشین آلات باشد.
به علاوه لازم خواهد بود که پیش از آن فرد، حرفه خود را در سفارت ایران در کشور خارجی (مبدأ سفر)، ثبت و تائید کرده باشد.
در صورتی که در کشور مبدأ سفارت ایران وجود نداشته باشد، چه باید کرد؟
در این حالت کافی خواهد بود که شخص تائیدیه از یکی از مقامات محلی دریافت کرده و همراه داشته باشد.
برخی نکات مهم در خصوص کالاهای همراه مسافر
برای آن که حین ورود یا خروج از کشور با مشکلی روبرو نشوید، لازم است که قوانین گمرکی در خصوص کالاهای همراه مسافر را به خوبی دانسته و آن‌ها را در نظر بگیرید.
حتما هر ساله فهرست کالاهای همراه مسافر ورودی و خروجی را به دقت مطالعه کرده و در خصوص آن ها اطلاعات کسب کنید.
هرگز کالا یا چمدان شخص دیگری را در فرودگاه نپذیرید، زیرا مسئولیت هر گونه کالای قاچاق همراه شما، برعهده شما بوده و اثبات کردن خلاف آن، کار ساده‌ای نخواهد بود.
هرگز چیزی از کالاهای همراه خود را مخفی نکرده و کالاهای ممنوعه همراه نداشته باشید.
در صورتی که کالایی از کشور خارج یا به آن وارد می‌کنید که نیاز به مجوزهای گمرکی دارد، حتما پیشتر اقدام کرده و مجوزهای لازم را دریافت کنید. (دقت داشته باشید که باید لوازم همراه شما، حتما با اظهارنامه گمرکی تناسب و تطابق کامل داشته باشد.)
کلام آخر
چنانچه افراد بیشتر از مبلغ 5000 یورو ارز خارجی به همراه داشته باشند، مطابق با قوانین حاکم بر حیطه رسیدگی بر ارز همراه اعمال قانون شده و به اداره گمرک اظهار خواهند شد. با استناد بر قوانین مندرج در زمینه قاچاق ارز و کالا که مفاد آن در سال 1392 به ثبت و تایید رسیده است، در صورت عدم رعایت ضوابط عنوان شده مجازات مبتنی بر انجام جرائم قاچاق ارز و کالا برای فرد یا افراد خاطی پس از پشت سر گذاشتن مراحل قانونی لازم‌الاجرا خواهد بود. به این ترتیب خارج کردن ارز فیزیکی (دقیقا همان نوع و مقدار ارز اظهار شده)، تنها به واسطه شخص اظهارکننده مجاز و بلامانع است.
مطابق قانون، خارج نمودن کالا با هدف تعمیر یا تکمیل آن‌ها، نیازمند طی کردن مراحل اداری و گمرکی است؛ به همین جهت افراد می‌بایست پیش از خروج از کشور برای پشت سر گذاشتن فرایند مذکور تقاضانامه مبتنی بر انجام این امور را به گمرک ابلاغ نمایند. لازم به ذکر است که مسافران باید شخصا برای انجام فرایندهای گمرکی و رجیستر گوشی در فرودگاه به سامانه درج تلفن همراه مسافر مراجعه کنند.
اگر تجربه ای در زمینه قوانین و مقررات گمرکی کالای همراه مسافر در هنگام ورود و خروج به کشورها را دارید از شما درخواست میکنیم آن را با خوانندگان آرتمیس تجارت در میان بگذارید.